Wat te doen als je de algemene voorwaarden wil afwijzen?

---

Algemene voorwaarden zijn voorwaarden die worden opgesteld om onderdeel uit te maken van meerdere overeenkomsten. Algemene voorwaarden, ook wel verkoopvoorwaarden of inkoopvoorwaarden genoemd, worden ook wel aangeduid als “de kleine lettertjes”. Hoe moet je deze voorwaarden gebruiken? En wat moet je doen als je algemene voorwaarden worden afgewezen en hoe kun je ze zelf afwijzen?

Wat te doen als je algemene voorwaarden worden afgewezen en hoe kun je ze zelf afwijzen?

Veel bedrijven beschikken over algemene voorwaarden. Maar zijn die algemene voorwaarden ook daadwerkelijk van toepassing op de overeenkomsten die zij sluiten? In dit artikel ga ik in op een aantal vragen die betrekking hebben op de algemene voorwaarden. Hoe moet je deze voorwaarden gebruiken? Kun je algemene voorwaarden afwijzen? En wat moet je doen als je algemene voorwaarden worden afgewezen?

De kleine lettertjes

Waarom de kleine lettertjes? Ja, soms wordt er een voor je ogen pijnigend lettertype gekozen zodat een uitputtend verhaal nog net op een A5je past. Maar het komt vooral doordat er vaak niet of nauwelijks op de belangrijke bepalingen wordt gewezen, door het eenzijdige karakter ervan en door de vaak enorme lappen tekst waar niet doorheen te komen is.

De kern van de prestatie

Algemene voorwaarden zijn de bedingen die zijn opgesteld om zo in een aantal overeenkomsten te worden opgenomen. Ze mogen geen bedingen bevatten die de kern van de prestaties aangeven.

Artikel 6:231 BW‘’Een of meer bedingen die zijn opgesteld teneinde in een aantal overeenkomsten te worden opgenomen, met uitzondering van bedingen die de kern van de prestaties aangeven, voor zover deze laatstgenoemde bedingen duidelijk en begrijpelijk zijn geformuleerd’’

Wat zijn algemene voorwaarden?

Algemene voorwaarden zijn standaardbepalingen waarmee je als leverende partij  aangeeft onder welke voorwaarden je zaken wilt doen. Hierin bepaal je in feite de spelregels waaraan je jezelf zult houden en waaraan je klanten zich dienen te houden. Vaak staan er bepalingen in die gaan over betalingstermijnen, de manier van levering, de garantie en de aansprakelijkheid.

Zijn algemene voorwaarden verplicht?

Nee, algemene voorwaarden zijn niet verplicht. In het zakelijke verkeer zijn ze wel zeer doen gebruikelijk en eigenlijk ook onmisbaar. Zowel waar het gaat om Business to Business als om Business to Consumers. Let op, het consumentenrecht kent wel strenge regels voor algemene voorwaarden die voor consumenten van toepassing zijn. Indien er in je algemene voorwaarden een onredelijk bewarend beding voorkomt, dan is dat beding vernietigbaar.

Wat zet je in je algemene voorwaarden?

In de algemene voorwaarden mag je in beginsel opnemen wat je wil. Tenminste als het gaat om Business to Business relaties. Ik raad aan om jouw algemene voorwaarden zoveel mogelijk toe te spitsen op jouw specifieke branche en onderneming. Een aantal veel terugkerende zaken zijn regelingen omtrent:

• Betalingstermijn
• Garantie
• De beperking van aansprakelijkheid (exoneratie)
• Eigendomsvoorbehoud
• Geschillenregeling

Wat mag er niet in de algemene voorwaarden?

Bepaalde zaken mag je niet in je algemene voorwaarden opnemen. Zoals gezegd zijn bepalingen die de kern van de geleverde prestatie uitmaken niet toegestaan. Het gaat hier om zaken zoals de prijs en de specificatie van de te leveren goederen of diensten. Bepalingen die in strijd zijn met de wet, de goede zeden of de openbare orde zijn ook niet toegestaan. 

Zijn er specifieke bepalingen voor consumenten?

Zoals ik hiervoor al even noemde kent het consumentenrecht strenge regels voor algemene voorwaarden die voor consumenten van toepassing zijn. Wanneer je zaken doet met consumenten dan mogen er geen onredelijk bezwarende bedingen in je algemene voorwaarden staan. Doe je dat wel, dan zijn deze bepalingen vernietigbaar. Bij onredelijk bezwarende bepalingen wordt er onderscheid gemaakt tussen de zogenaamde “zwarte lijst” (art. 6:236 BW) en de grijze lijst (art. 6:237 BW). De zwarte lijst geeft een opsomming van onredelijke voorwaarden die altijd vernietigbaar zijn. Op de grijze lijst staan mogelijk onredelijke voorwaarden die vernietigbaar zijn, behalve wanneer je kunt aantonen dat de betreffende bepaling in de gegeven situatie niet onredelijk is. Dan is er ook nog een blauwe-lijst die zijn oorsprong vindt in het Europese recht. Deze lijst met bedingen die als oneerlijk kunnen worden aangemerkt, is opgenomen als bijlage bij de Richtlijn betreffende oneerlijke bedingen in consumentenovereenkomsten (Richtlijn 93/13).

Kleine ondernemingen

Ook kleine bedrijven en ZZP’ers kunnen onder bepaalde omstandigheden terugvallen op de bescherming die voor consumenten geldt. Wanneer je positie vergelijkbaar is met die van een consument, dan kun je door middel van de “reflexwerking” de bescherming van het consumentenrecht krijgen. Een beroep doen op deze reflexwerking kan alleen als de overeenkomst niet bij de normale activiteiten van de ondernemer hoort. Denk aan een fysiotherapeut die zijn parktijk laat verbouwen of een loodgieter die een marketingovereenkomst afsluit.

Van toepassing verklaren

Om een beroep te kunnen doen op je algemene voorwaarden dien je ervoor te zorgen dat ze ook daadwerkelijk van toepassing zijn. Vermeld de toepassing van je voorwaarden altijd in je offerte of in je aanbieding en voeg ze daaraan toe, bijvoorbeeld als PDF bestand. Er zijn overigens tal van andere mogelijkheden om kennis te laten nemen van de voorwaarden. Een en ander afhankelijk van de soort overeenkomst. Bij e-commerce bijvoorbeeld kun je ervoor zorgen dat voorwaarden online gelezen en bewaard kunnen worden. De voorwaarden moeten bekend zijn vóórdat de overeenkomst is gesloten. Het deponeren van voorwaarden is trouwens niet verplicht.

Battle of Forms

Het is van belang dat het voor beide partijen duidelijk is onder elke voorwaarden er wordt geleverd. Wanneer de verkoper als de koper bij de totstandkoming van een overeenkomst naar hun algemene voorwaarden verwijzen, kan er onenigheid ontstaan over de vraag welke voorwaarden er gelden. De onenigheid over de vraag wiens voorwaarden er gelden wordt ook betiteld als battle of forms.

Wat als je klant zijn eigen algemene voorwaarden hanteert?

In veel gevallen komt het voor dat een klant bij opdrachtverlening verwijst naar haar eigen voorwaarden zonder jouw voorwaarden uitdrukkelijk te weerspreken. Aan die verwijzing komt geen werking toe en jouw voorwaarden blijven gelden. Maar let op! Dit is anders als de klant daarbij ook uitdrukkelijk aangeeft niet akkoord te gaan met de toepasselijkheid van jouw algemene voorwaarden. Als je hierna, zonder op deze mededeling te reageren, overgaat tot het sluiten van de overeenkomst, dan zijn op die overeenkomst de algemene voorwaarden van de klant van toepassing. 

Wat moet je doen als je algemene voorwaarden worden afgewezen?

Wat je dan moet doen? Je klant er nogmaals op wijzen dat je de overeenkomst uitsluitend aan wil gaan onder toepasselijkheid van je eigen algemene voorwaarden, vragen aan je klant dat hij deze alsnog aanvaardt en de voorwaarden van de klant nadrukkelijk afwijzen!

Je kunt er ook voor kiezen om de andere voorwaarden te accepteren, eventueel na aanpassing ervan. Beoordeel vooraf erg goed wat het accepteren van deze voorwaarden kan betekenen. Het is niet ongebruikelijk om enkele aanpassingen te verrichten zodat er een evenwichtige overeenkomst ontstaat. Het zijn vaak de exoneratieclausules die het meeste stof doen opwaaien. Ook dit doe je vóórdat de overeenkomst wordt gesloten. Het is aan te bevelen om hierbij een jurist om advies te vragen.

Meer weten?

Heb je nog vragen over algemene voorwaarden, neemt dan gerust contact op of lees andere artikelen over dit onderwerp.