Aanvaarding van gebrukersvoorwaarden website

Aanvaard je door het surfen op een website de gebruikersvoorwaarden van die betreffende site?

Click Wrap

Een click-wrap overeenkomst is een overeenkomst die een aanvaardingshandeling van de websitegebruiker vereist. Een voorbeeld hiervan is het aanvinken van keuzevakje met een tekst “ik ga akkoord met de voorwaarden”. Deze voorwaarden kunnen op de betreffende site worden gelezen. Volgens het browse-wrapping concept is geen specifieke aanvaardingshandeling vereist. Op de betreffende website wordt alleen melding gemaakt van bepaalde voorwaarden zoals gebruiks- of privacyvoorwaarden die via bijvoorbeeld een hyperlink kunnen worden geraadpleegd. Bij browse-wrapping is het uitgangspunt dat een website-gebruiker gebonden is aan de voorwaarden wanneer hij gebruik maakt van de website door verder te gaan dan de beginpagina. In het geval van click-wrapping zal er eerder sprake zal zijn van aanvaarding dan in geval van browse-wrapping.

Overeenkomst

Deze vormen van overeenkomsten komen terug in een geschil tussen Ryanair en PR Aviation dat het Hof in Den Haag heeft behandeld. Luchtvaartmaatschappij Ryanair verkoopt via haar website diverse vluchten. PR Aviation is exploitant van de website www.wegolo.nl. Gebruikers van deze site kunnen de prijzen vergelijken van vluchten diverse operators waaronder Ryanair. Via de site van PR Aviation kunnen vervolgens ook vluchten worden geboekt. Ryanair wil dit soort van gebruik voorkomen en wendt zich tot de rechter. Een van de rechtsgronden die Ryanair aanwendt om het gebruik van hun site op deze manier te verbieden is de wanprestatie. Ryanair is van mening dat PR Aviation toerekenbaar tekortschiet in de nakoming van de verplichtingen uit de overeenkomst die zij met Ryanair sluit over het gebruik van hun website. Deze overeenkomst, zo voert Ryanair aan, is tot stand gekomen door middel van browse-wrapping. PR Aviation ontkent dat zij door het surfen de gebruiksvoorwaarden van Ryanair heeft willen aanvaarden. Ondanks het ontbreken van deze “wil” kan er toch sprake zijn van een aanvaarding als Ryanair het gebruik van de website door PR Aviation heeft opgevat als “een tot haar gerichte verklaring die strekt tot aanvaarding van het aanbod”.

In de onderhavige zaak is de vraag dus of, objectief gezien, een redelijk persoon denkt dat PR Aviation de (rechtskeuze in de) gebruiksvoorwaarden wilde aanvaarden door gebruik te maken van de website van Ryanair (vgl. naar Nederlands recht art. 3:35 BW).

Onderscheid tussen click-wrap en browse-wrap

Op grond van de regels van internationaal privaatrecht beantwoordt het Hof deze vraag ontkennend. Het Hof maakt hierbij onderscheid tussen “click-wrapping” en “browse-wrapping”. Het hof komt op grond van het Ierse recht tot de conclusie dat er volgens dit recht geen overeenkomst tot stand is gekomen door browse-wrapping en merkt hierbij op dat dit onder Nederlands recht niet anders zou zijn. Om aanvaarding van de voorwaarden te kunnen aannemen is er naar het oordeel van het hof meer nodig, zoals het expliciet akkoord geven van de gebruiksvoorwaarden.

Naar het oordeel van het hof is moet die vraag ontkennend worden beantwoord. PR Aviation bezocht de website, langs geautomatiseerde weg, om gegevens te verzamelen die voor een ieder gratis en vrij toegankelijk waren en juridisch door geen enkel recht werden beschermd – noch door een databankrecht noch door een auteursrecht noch anderszins. Waar deze juridisch onbeschermbare gegevens voor een ieder gratis en vrij toegankelijk zijn openbaar gemaakt op een openbare website, zal een redelijk persoon niet denken dat PR Aviation, louter door de website te bezoeken en/of deze gegevens te verzamelen, zich wilde binden aan de gebruiksvoorwaarden die haar verbieden om die gegevens te verzamelen en te gebruiken, noch aan de daarin opgenomen rechtskeuze. Ter vergelijking: wie op straat aan een muur, of in een étalage zichtbaar vanaf de openbare weg, een aanplakbiljet heeft opgehangen met een tekst waarvan de eerste regel luidt: “Wie verder leest, moet € 5,- betalen”, mag er niet zo maar op vertrouwen dat een voorbijganger die de tekst verder leest, zich heeft willen binden aan deze voorwaarde.

Aanvaarding (acceptance) kan in zo’n geval niet worden aangenomen (…).

Gebruikersvoorwaarden

Dit arrest onderstreept het nut, of liever gezegd de noodzaak, van het gebruiken van gebruiksvoorwaarden op websites die expliciet geaccordeerd kunnen worden.