Sociale media en consumentenwetgeving

Sociale media en consumentenwetgeving


Gebruikersvoorwaarde sociale media moeten in overeenstemming worden gebracht met EU consumentenwetgeving

Je kent het wellicht wel: wanneer je sociale media gebruikt moet je eerst akkoord gaan met vele pagina’s gebruiksvoorwaarden. Door middel van deze voorwaarden proberen de aanbieders juridisch buiten schot blijven door bijvoorbeeld hun aansprakelijkheid in te perken of uit te sluiten. Deze voorwaarden zijn mede hierdoor niet altijd in overeenstemming met het EU-consumentenrecht.

Sector denkt mee

Op donderdag 16 maart jl. zat de Europese Commissie samen met Google, Facebook, en Twitter om te horen welke oplossingen de sector hieromtrent voorstelt en om deze te bespreken. Dit gesprek kwam voort uit een eerder initiatief van de consumenteninstantie van de EU die in november 2016 een brief aan deze partijen stuurde. De reden hiertoe was dat zij steeds vaker klachten van consumenten ontvingen onder meer over de gebruiksvoorwaarden die niet in overeenstemming zijn met het EU-consumentenrecht.

Zoeken naar evenwicht

De gebruiksvoorwaarden die de aanbieders van sociale media hanteren moeten, zo stelt de EU-consumenteninstantie, in overeenstemming worden gebracht met de Europese consumentenwetgeving. Als standaardvoorwaarden het evenwicht tussen de rechten en verplichtingen van de partijen aanzienlijk verstoren, ten nadele van de consument, moeten zij volgens art. 3 van Richtlijn 93/13/EEG betreffende oneerlijke bedingen in consumentenovereenkomsten, als oneerlijk en dus ongeldig worden beschouwd. De richtlijn schrijft in art. 5 ook voor dat voorwaarden duidelijk en begrijpelijk worden geformuleerd, zodat consumenten in klare taal worden geïnformeerd over hun rechten.

Sociale media zijn een onderdeel geworden van ons dagelijks leven en een meerderheid van de Europeanen maakt er regelmatig gebruik van. Aangezien online sociale netwerken steeds belangrijker worden, is het tijd om ervoor te zorgen dat ook deze sector zich houdt aan onze strenge EU-regels, die de consument moeten beschermen tegen oneerlijke praktijken. Het is onaanvaardbaar dat een Europese consument een beroep moet doen op een rechtbank in Californië om een geschil te beslechten. We kunnen evenmin aanvaarden dat gebruikers het recht wordt ontzegd om online aankopen te herroepen (…).

De eerste aanzet

De bedrijven hebben een maand de tijd gekregen om oplossingen te bedenken om aan de EU-voorschriften te gaan voldoen. De EU-consumenteninstantie geeft hiervoor alvast een eerste aanzet:

  • de socialemedia mogen consumenten niet het recht ontzeggen naar de rechter te stappen in de lidstaat waar zij wonen;
  • de sociale media mogen niet verlangen dat de consument afstand doet van dwingende rechten, zoals het recht om af te zien van een online aankoop;
  • de gebruiksvoorwaarden mogen de aansprakelijkheid van de sociale media in verband met de verrichting van de dienst niet beperken of geheel uitsluiten;
  • gesponsorde inhoud mag niet sluiks worden aangeboden, maar moet als zodanig herkenbaar zijn;
  • de socialemedia mogen de gebruiksvoorwaarden niet eenzijdig wijzigen zonder de consument duidelijk te informeren over hun motieven en zonder hem ruim op voorhand in de gelegenheid te stellen de overeenkomst op te zeggen;
  • de gebruiksvoorwaarden mogen niet worden gebruikt om de socialemediabedrijven de onbeperkte bevoegdheid te geven om naar eigen goeddunken inhoud te verwijderen;
  • er moeten duidelijke regels gelden voor het beëindigen van een overeenkomst door socialemediabedrijven; hier mag niet eenzijdig en zonder opgaaf van reden toe worden overgegaan.

We gaan hier binnenkort vast meer over lezen.