Naar de bestuursrechter of de civiele rechter?
Verzoek tot schadevergoeding op grond van de AVG: naar de bestuursrechter of de civiele rechter?
“De bestuursrechter kan vaker beslissen om een schadevergoeding toe te kennen als een bestuursorgaan iemands persoonsgegevens heeft verwerkt in strijd met de privacyregels. Die persoon hoeft daarvoor niet altijd naar de burgerlijke rechter”. Zo is te lezen in het persbericht van het Expertisecentrum Europees recht van het Ministerie van Buitenlandse zaken.
Vier uitspraken over schadevergoeding
In mijn vorige blog schreef ik over het feit dat ook schadevergoedingen op grond van de AVG onderbouwd dienen te worden. Dit op basis van een uitspraak van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State. Deze uitspraak staat niet op zichzelf. Op 1 april jl. heeft de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State nog drie andere uitspraken gedaan naar aanleiding van verzoeken om schadevergoeding op grond van de AVG.
Bestuursrechtelijke rechtsgang
Deze vier uitspraken zijn interessant omdat de Afdeling bestuursrechtspraak hierin ingaat op de mogelijkheid om de bestuursrechter schadevergoeding te vragen. Dit in de situatie dat een bestuursorgaan in strijd met de AVG persoonsgegevens heeft verwerkt. De Afdeling komt tot de conclusie dat de bestuursrechter vaker dan eerst bevoegd is om te oordelen over dergelijke verzoeken om schadevergoeding.
De bestuursrechtelijke rechtsgang biedt voordelen. Deze weg is relatief goedkoop en laagdrempelig. Maar in welke gevallen moet je je toch tot de civiele rechter wenden?
Geen zelfstandige grond voor schadevergoeding
In art. 82 AVG is bepaald dat een betrokkene die materiële of immateriële schade heeft geleden ten gevolge van een inbreuk op de AVG, het recht heeft om schadevergoeding te ontvangen. De Afdeling benadrukt dat dit artikel geen zelfstandige grondslag biedt voor het vorderen van een schadevergoeding. Wel vindt de Afdeling dat de bestuursrechter in bepaalde gevallen bevoegd is om over dit soort zaken te beslissen.
Naar de bestuursrechter voor schadevergoeding
Op grond van art. 8:88 Awb kan een verzoek om schadevergoeding en de afwijzing daarvan ter beoordeling worden voorgelegd aan de bestuursrechter. De Afdeling ziet hierbij een samenhang met art. 34 UAVG: de Awb is toepasselijk bij inzageverzoeken.
Art. 8:88 Awb is alleen van toepassing wanneer er schade is geleden ten gevolge van een onrechtmatig besluit, of van een onrechtmatige handeling ter voorbereiding van een onrechtmatig besluit. De Afdeling maakt hierop een uitzondering. Dit artikel wordt nu zo uitgelegd dat er wel een verband moet bestaan met een besluit maar dat dit besluit op zichzelf niet onrechtmatig hoeft te zijn.
De bestuursrechter is op grond van art. 8:89 lid 2 Awb slechts bevoegd te beslissen over schadevergoedingszaken van ten hoogste € 25.000,00. Zodoende is de bestuursrechter bevoegd om te beslissen over een verzoek tot schadevergoeding op grond van de AVG van maximaal € 25.000,00. Dit uiteraard alleen wanneer een bestuursorgaan (mogelijk) in strijd met de AVG heeft gehandeld.
Je kunt nu dus terecht bij de bestuursrechter wanneer je op grond van art. 82 AVG stelt schade te hebben geleden als gevolg van een onrechtmatig verwerking van persoonsgegevens door een bestuursorgaan.
Wanneer naar de civiele rechter?
Op het moment de gevraagde vergoeding hoger is dan € 25.000,00, dan is alleen de civiele rechter bevoegd. Wanneer het gevorderde bedrag lager is dan € 25.000,00 dan heeft de verzoeker de keuze om zich tot zowel de bestuursrechter of de civiele rechter te wenden.
