Het begrip “grootschalige verwerking” voor zorgaanbieders uitgelegd
De Autoriteit Persoonsgegevens heeft voor alle sectoren binnen de zorg verduidelijkt wanneer er sprake is van grootschalige gegevensverwerking.
Verwerken op grote schaal
In juni van dit jaar schreef ik over grootschalige verwerking van persoonsgegevens door zorgaanbieders. De AVG geeft geen verdere definitie van wat er onder ‘op grote schaal’ moet worden verstaan. De Article 29 Working Party (WP29), het onafhankelijke advies- en overlegorgaan van Europese privacytoezichthouders waaronder de Autoriteit Persoonsgegevens, geeft in een van haar adviezen een aantal handvatten hiervoor. De verwerking van patiëntgegevens in het kader van de regelmatige bedrijfsvoering van een ziekenhuis valt in elk geval onder verweking op grote schaal, zo stelt de WP29 in haar advies. Dit gegeven wordt aangevuld met de opmerking dat de verwerking van patiëntgegevens door een individuele arts niet als grootschalig wordt gekenmerkt.
In mijn artikel schreef ik dat de Autoriteit Persoonsgegevens (AP) specifiek voor een aantal groepen van zorgaanbieders verduidelijkt had wanneer er sprake is van grootschalige gegevensverwerking. In het navolgende persbericht van de AP van 11 december jl. wordt het begip “grootschalig” verduidelijkt voor alle zorgaanbieders
Nieuwsbericht 11 december 2018 (bron: AP)
De verwerking van persoonsgegevens door ziekenhuizen, huisartsenposten en zorggroepen interpreteert de Autoriteit Persoonsgegevens (AP) altijd als grootschalig. Voor alle overige zorgaanbieders geldt dat zij grootschalig persoonsgegevens verwerken als zij van meer dan 10.000 patiënten gegevens verwerken in één informatiesysteem. Met deze uitleg heeft de AP nu voor alle sectoren binnen de zorg verduidelijkt wanneer er sprake is van grootschalige gegevensverwerking. Eerder gaf de AP uitleg voor een deel van de zorgsector.
De Algemene verordening gegevensverwerking (AVG) bevat een aantal verplichtingen voor organisaties die op grote schaal bijzondere persoonsgegevens verwerken en dit als kerntaak hebben. Deze organisaties zijn onder meer verplicht een functionaris voor de gegevensbescherming aan te stellen en moeten in bepaalde gevallen een DPIA doen. In de zorg hebben organisaties vrijwel altijd als kerntaak het verwerken van bijzondere persoonsgegevens omdat zij medische gegevens verwerken.
Definitie grootschaligheid voor (vrijwel) hele sector gelijk
De verwerking van bijzondere persoonsgegevens door ziekenhuizen, huisartsenposten en zorggroepen is volgens de AP altijd grootschalig, ongeacht het aantal patiënten. Dat AP maakte dat al eerder bekend. Voor alle overige zorgaanbieders beschouwt de AP een verwerking als grootschalig als:
- die praktijk of instelling meer dan 10.000 patiënten heeft ingeschreven óf als die gemiddeld meer dan 10.000 patiënten per jaar behandelt
- én de gegevens van deze patiënten in één informatiesysteem staan.
Nuancering ten aanzien van apothekers
Verwerkingen van persoonsgegevens door apothekers ziet de AP al gauw als grootschalig omdat apotheken gemiddeld genomen veel patiënten bedienen en met veel andere zorgaanbieders gegevens uitwisselen in het kader van de behandeling. Het zou dus goed zijn als apotheken een FG hebben. Maar als er minder dan 10.000 betrokkenen in het systeem van de apotheek zijn ingeschreven, ziet de AP dat – net als andere zorgaanbieders – niet als grootschalig. De AP nuanceert hiermee haar eerdere standpunt over apothekers na afstemming met de KNMP, de brancheorganisatie voor apothekers.
Functionaris voor de gegevensbescherming
Als een organisatie niet grootschalig persoonsgegevens verwerkt, kan het nog steeds nuttig zijn om een functionaris voor de gegevensbescherming (FG) aan te stellen. Een FG kan een organisatie helpen een organisatie AVG-proof in te richten. De AP adviseert ook zorgaanbieders die niet grootschalig gegevens verwerken om een FG aan te stellen. Een FG kan worden ‘gedeeld’ met andere zorgaanbieders of extern (voor een beperkt aantal uren) worden ingehuurd, zodat de organisatorische lasten beperkt kunnen blijven. Dit geldt zowel voor de vrijwillige als de verplichte FG.